wentylacja kurników

  Pomieszczenia dla drobiu często należą do najbardziej zapylonych z wśród wszystkich pomieszczeń inwentarskich. Źródłem zapylenia jest powietrze atmosferyczne, same ptaki, pasza, pomieszczenie i ściółka. Źródłem zapylenia powietrza są paleniska domowe, kotłownie, elektrociepłownie, koksownie, zakłady chemiczne, cementownie i inne. Tereny przeznaczone do ekologicznego chowu drobiu i kur winny być wolne od zapylenia.

Prawidłowo pielęgnowana ściółka nie powinna mieć więcej niż 40% wilgotności, ale też nie mniej niż 10%. Obserwacje wskazują, że ściółka z ciętej słomy jest dobrym materiałem ograniczającym powstawanie zapylenia. Natomiast dodatek trocin, torfu, plew lub powtórne użycie ściółki będzie sprzyjać zapyleniu i szkodzić kurom zielononóżkom. Również rodzaj paszy, jej forma (sypka, granulat), dodatki mineralne i sposób zadawania może być źródłem zapylenia. Zwiększenie wilgotności w najprostszy sposób można uzyskać przez skrapianie wodą ścian i ściółki, ewentualnie polewanie korytarzy. Wentylowanie pomieszczeń dla ptaków i zwierząt ma zasadnicze znaczenie zoohigieniczne. Celem wentylacji jest usunięcie szkodliwych gazów, nadmiaru ciepła i pary wodnej, ale także dużej ilości pyłu i kurzu oraz doprowadzenie świeżego powietrza sprzyjające drobiowi. 

 Dobrze działająca wentylacja to taka, która charakteryzuje się wydajnością 5m3/h/kg masy ciała w lecie i wywołująca ruch powietrza nieprzekraczający 0,5m/s. W chowie ekologicznym nie dopuszcza się stosowania wentylacji mechanicznej - lecz wentylację grawitacyjną oraz wietrzenie kurnika dla zielononóżek. Prace pielęgnacyjne powinny być wykonywane przez osoby do tego odpowiednio przygotowane, a zatem charakteryzujące się fachowością, sumiennością, a także łagodnością. 

     Codzienne czynnoścoi związane z chowem drobiu, pielęgnacją drobiu powinny być przeprowadzane w czasie oświetlenia, względnie przy oświetleniu niebieskim jako roboczym, które nie wywołuje niepokoju u ptaków. 

 Od wielu lat już wiadomo, że w pomieszczeniach dla drobiu, w których zalega pomiot, stwierdzić można w powietrzu zwiększoną ilość szkodliwych domieszek gazowych, do których należą przede wszystkim dwutlenek węgla, amoniak i siarkowodór. Zawartość dwutlenku węgla CO2 w świeżym powietrzu wynosi 0,03% objętości powietrza atmosferycznego. Jego ilość w powietrzu wydychanym przez ptaka jest przeszło sto razy większa. Kura wydycha w ciągu godziny ok. 720 cm3 CO2 w przeliczeniu na 1 kg masy ciała, podczas gdy człowiek o połowę mniej. 

     Dwutlenek węgla uważany jest za wskaźnik działania urządzeń wentylacyjnych. Gaz ten wydychany przez ptaki w nadmiarze prowadzi do przyśpieszenia oddychania i innych zmian natury fizjologicznej. Wyra.ne patologiczne działanie gaz ten wykazuje dopiero przy stężeniu kilku procent. Ponadto nadmierna koncentracja CO2 w powietrzu wywołuje reakcje stresowe u drobiu z podrażnieniem skóry i błon śluzowych oraz demineralizację kości. Za ilość dwutlenku węgla dopuszczalną w powietrzu dla drobiu przyjmuje się od 0,15% do 0,25%. Są to ilości kilkakrotnie większe niż ilość dwutlenku węgla w powietrzu zewnętrznym. 
     Amoniak powstaje przede wszystkim w wyniku fermentacji związków azotowych zawartych w pomiocie (kwas moczowy, mocznik, białko, amidy). Większe ilości amoniaku znajdują się przede wszystkim w pomieszczeniach ogrzanych i źle wentylowanych.  Szkodliwość amoniaku dla drobiu polega przede wszystkim na obniżaniu odporności błony śluzowej dróg   oddechowych.   Działa szkodliwie na układ nerwowy oraz układ krążenia krwi. Amoniak znajdujący się w powietrzu kurnika już przy stężeniu 13 ppm wywołuje podrażnienie spojówek oraz błon śluzowych nosa, a przy stężeniu 26 ppm stanów zapalnych spojówek i błon śluzowych dróg oddechowych kur zielononóżek. Siarkowodór jest gazem silnie toksycznym stanowiąc paraliżującą truciznę dla ośrodkowego układu nerwowego. Przy oddychaniu, wchłaniany do krwi zmienia się tam łatwo w dwusiarczek węgla. Ma też ogromne powinowactwo do barwnika krwi, który pod jego wpływem łatwo przechodzi w trwały związek, jakim jest sulfathemoglobina nie biorąca już udziału w przenoszeniu tlenu i dwutlenku węgla. 

     Jest on aktywny w stosunku do żelaza, wchodzącego w skład enzymów oddechowych. Źródłem siarkowodoru jest gnilny rozpad białka kałomoczu, zawierającego aminokwasy siarkowe. Dopuszczalna ilość siarkowodoru w pomieszczeniach dla drobiu wynosi 0,01o/oo czyli 10 ppm